Уус Алдан улууһугар муҥха саҕаланна

Саха киһитигэр мууһу аннынан муҥхалааһын бэйэтэ туһунан үөрүүлээх кэм буоллаҕа. Аныгы көлүөнэ дьон өбүгэ саҕаттан дьарык оҥостубут үлэлэрэ Уус Алдан улууһугар быйыл эмиэ көхтөөхтүк саҕаланна.

---

Ыраах Түүлээх нэһилиэгиттэн төрүттээх Роман Бережнев Тулуна күтүөтэ буолан, бу дойдуну сөбүлээн хара тыатыгар бултуур, күөх далайыгар балыктыыр үгэстээх. Быйыл нэһилиэк дьаһалтатын кытары сүбэлэһэн, улахан кээмэйдээх саҥа муҥханы таҥан, оҥорон биэрдэ.

Соторутааҕыта олохтоохтор саҥа муҥхаларын боруобалыы үрэх сирдэригэр тахса сырыттылар.

2-ис Лөгөй нэһилиэгин бас билиитигэр үгүс күөл сыһыарыллан, бастакы муҥха боруобатын үрэх сирдэриттэн саҕалыыр буоллулар. Ол курдук, муҥха хаамыытын, иэнин бэрэбиэркэлии диэн ааттаан «Синньигэс» диэн аатыгар дьүөрэлиир күөлтэн саҕалаатылар. Бары даҕаны хара үлэни кыайар, саастарын үгэнигэр сылдьар эдэр дьон хомуллубуттар. Муҥха салайааччыта Роман Бережнев бастакы саҥа муҥха «туонатын» үктээн биэрдэ.

Үрэх күөлэ – «Синньигэс» — үс «туоналаах». Дьаһалта баһылыга Иннокентий Троев: «Бүгүн бу күөлгэ үс туонаны түстэрбит ханнык, кырдьаҕастарбытыгар, инбэлииттэрбитигэр түҥэтиэ этибит«, — диэбитин бары сөбүлүү, үөрэ иһиттилэр. Сөп буоллаҕа ди, дьиэҕэ бүгэн олорор кырдьаҕас, ыарыһах киһи сибиэһэй балыгы амсайыан баҕарарын муҥхаһыттар билэллэр.

Балыксыттар көрүөх бэтэрээ өттүгэр чагдааттарын тэһэн муҥхаларын түһэрэ оҕустулар. Муус даҕаны чараас соҕус эбит, илистиитэ суох бастакы муҥхаларын киллэрдилэр. Салайааччылара үктээбит икки кынатынан арахсан ойбоннорун курдурҕаччы тэспитинэн бардылар. Ону кытары үтүмэҕи тоһуйан ылааччы, быатын эрийэ баттаат, элэҥнэччи айаннаабытынан бардылар. Муус чарааһынан икки кынат үлэһиттэрэ балтараа чааһынан муҥхаларын таһаарар сиргэ кэллилэр. Николай Костромин, Роман Бережнев чагдааты бэлэмнээбитинэн бараллар.

Өр-өтөр буолбата күүтүүлээх, кэтэһиилээх муҥха таһаарыыта саҕаланар. Уҥа, хаҥас кынаттарга арахсан муҥханы сыыйа тардан, бэрээдэктии ууран, ол быыһыгар дьон харахтара муҥха ийэтиттэн арахсыбат. Ол кэмҥэ кынат бэлиэлэригэр бастакы балыктар көстүтэлээн бараллар. Онтон толору балыктаах ийэтэ кэлэр. Оргууйдук балык куоппатын диэн бигээн хомуйа туталлар. Таасчыт улахан балыктары кураанах сиргэ эһэн иһэр. Ити кэнниттэн симиллибит балыктары бэлэмнэммит сиргэ баһа-баһа быраҕаттыыр.

«Синньигэс» күөл бэрсибит байанайыттан бары даҕаны үөрдүлэр-көттүлэр, санаалара кэлэн дуоһуйа үллэһиннилэр. Лэп-лэһирэс, ыраас, эмис балыгы астына көрдүлэр.